De Oude Dommel vormde eeuwenlang de grens tussen Neerpelt en Overpelt. De Herenterdijk verbond Overpelt met het gehucht Herent in Neerpelt. Historisch was de houten brug over de rivier eigendom van beide gemeenten en werd ze door beide gemeenten onderhouden.

De waterplas vlakbij de stuwconstructie is een zandvang van het wachtbekken. Het principe van zo’n zandvang is dat de snelheid van het Dommelwater vertraagd wordt door een plaatselijke verbreding van de Dommel. Door de afgenomen stroomsnelheid slaat het zand in het water neer op bodem en wordt niet verder meegenomen in het wachtbekken. Dit voorkomt een blokkering van de stroom en bijhorende wateroverlast.

Het wachtbekken van de Dommel helpt sinds 1993 de overstromingen in het centrum van (Neer)Pelt te verminderen. Bij overstromingsgevaar wordt een deel van het Dommelwater naar de vallei van de Oude Dommel afgeleid en tijdelijk tegengehouden. Zo kan tot 200 miljoen liter water gebufferd worden. Wanneer er geen overstromingsgevaar is, worden de percelen in het wachtbekken gebruikt als weiland. 

Het wachtbekken in 2010.

Vissen

Vandaag wordt vaak gevist in deze waterplas. Er zwemmen in totaal een 20-tal vissoorten. De meeste soorten zijn niet zo veeleisend aan de waterkwaliteit. Stekelbaars, Riviergrondel en Bermpje zijn veel voorkomende soorten in de Dommel en zijn typisch voor snelstromende waterlopen.

Van links naar rechts: Stekelbaars, Riviergrondel en Bermpje